De meeste oorzaken raken verkoold door de bosbrand van de geschiedenis.
Een paar jaar na de brand is de zwartgeblakerde bosgrond alweer overwoekerd door een pril groen woud van zaailingen, zelfs de oude bospaden zijn er niet meer terug te vinden.
Historici kappen een nieuw pad door het opgeschoten groen, ze leiden hun volgers via dat pad langs de meest evidente oorzaken, zo raakt het pad keurig netjes platgetreden. Vervolgens denken de volgelingen dat dit het echte pad is waarop de geschiedenis zich ooit voortbewoog…

Andere historici bedenken achteraf een recept van oorzaken waarmee de taart van de geschiedenis zou zijn gebakken…maar er is natuurlijk nooit een recept geweest. Het is niets anders dan restverwerking, van onverwerkte resten.
Het menselijk ingrediënt van de taart bestaat uit beste bedoelingen en het bestrijden van die beste bedoelingen uiteraard ook weer met de beste bedoelingen.
Beste bedoelingen komen voort uit de overtuiging dat de natuur slecht is en verbeterd moet worden.
Je zou geschiedenis kunnen typeren als een oorlog tegen de natuur en tegen de menselijke natuur. De agressor is de mens zelf, tegen zichzelf.
Historici denken dat zij de geschiedenis schrijven, maar geschiedenis baart historici en niet andersom.