Biograaf van Pollice Grosso


In het prachtige boek ‘Onbegonnen werk’ over Pollice Grosso schetst biograaf en boezemvriend Paolo Finocchio de tragiek van het fenomeen Grosso.
Het fraai uitgegeven boek, uitgave van Casa Ricordi, is doorspekt met citaten.
Er komt vreemd genoeg geen verhaal van Pollice in voor, het vormt een verhaal op zich.
Meesterverteller Grosso bereikt met zijn orale overdracht relatief zo weinig lezers dat zijn meesterwerk en magnum opus ‘Het ongeschreven land’ met zijn dood verloren dreigt te gaan.
Tragisch, niet zozeer voor Pollice alswel voor de literatuur die een orale bibliotheek misloopt.
Het is onbegonnen werk, zegt Paolo, om alle verhalen te noteren, te meer daar zij gaandeweg veranderen, aangroeien en vreemde vruchten dragen.
‘Onbegonnen werk’ is het verslag van een wandeltocht door Toscane, Cinque Terre en Ligurië, die vier maanden in beslag nam dankzij het rijke aantal omwegen.

Finocchio volgde Pollice in zijn speurtocht naar verhaallijnen die daar in het landschap verankerd liggen.
“ik ben zwanger van het onvertelde.”
Grosso’s truffelhondje, het vierde inmiddels, blijkt vaak leidend te zijn in de te nemen route.
Ziehier de levensweg van de verteller.
De analfabeet Polli, voor intimi, stelt de wereld voor als een labyrint van verhaallijnen, zijpaden, doodlopende steegjes.
Overal vindt hij moeiteloos zijn weg in het doolhof.
“Een doodlopend steegje kan een goudmijn zijn.”
Hij vertelt nooit van a naar b, maar eerder van a naar f, dan langs p om bij b te komen.
Chronologie is hem vreemd, een horloge heeft hij nooit kunnen dragen, allergisch als hij is voor de tijd en tijdverschijnselen.
“Het gaat om wat blijft, wat je bijblijft, wat onvergeetbaar is.”

Op de wandeling volgde Pollice een verhaalspoor waar hij lucht van had gekregen, het geraamte van de vertelling was incompleet naar zijn gevoel.
“Onvoltooidheid is het vernis van een mooi verhaal.”
Onderweg sprak hij lokalen aan en vroeg ze naar de bekende weg van een vaag verhaal dat hem ter ore was gekomen, soms verzon hij ter plekke een gerucht over het betreffend dorp.
Ze begonnen het verhaal meteen aan te vullen met bijzonderheden, details en speculaties.

Het is niet alleen een meeslepend verteller, maar hij luistert ook adembenemend, aldus de biograaf, alsof hij de spreker leegzuigt.
“Inspiratie is zijn als een uitgeknepen spons.”
Pollice bedankte zijn informanten net zo lang en uitvoerig tot hij uitgenodigd werd voor de maaltijd, die hij zelf op smaak bracht door verse truffel over de pasta te raspen.
In hoofdstuk 4 voelt Paolo Finocchio zich bezwaard en tekortschieten in het vastleggen van de wandelende orale bibliotheek Grosso.
Pollice lacht hem hierom hartelijk uit.
“Het landschap is zelf het verhaal, mijn beste Paolo, jij bent mijn Pinocchio Faolo!
Je neus is het potlood waarmee je mij denkt op te kunnen tekenen, hoe meer je schrijft, hoe korter je neus wordt, hetgeen bewijst hoezeer mijn leugens waar worden, ze worden steeds waarder.”
“Leer zelf het land lezen, Paolo, met glooiende zinsbouw en ellenlange zinnen in alle dialecten.”
“Maar hoe dan?” vraagt de biograaf aan het eind van het boek.
“Word eerst weer analfabeet,” grijnst Pollice.
Paolo gebaart met handen en wenkbrauwen in de lucht.
“Vergeten en veel truffels eten, het land vertelt het grote verhaal, zoals de Aboriginals hun land bezingen in liederen, een doolhof van brede handelswegen waar alles wordt uitgewisseld, betaald of gestolen, dichterlijke zijwegen, aforistische hazenpaadjes, fabelachtige slingerweggetjes door bergen langs beekjes.”

In het slotwoord vat Finocchio samen: Pollice leeft poëzie in alles, je weet niet waar de verteller begint en waar de dichter eindigt.

“Ik, Pollice, ben geworteld
in dit ongeschreven land

geen hek houdt het verhaal tegen
integendeel, het neemt deel,
het opent nieuwe, oude, vergeten
overwoekerde wegen,
leve het hek

leven is de zegen om
dit ongeschreven land te betreden
ik vraag het land zonder reden
voor zichzelf te spreken
wie het hoort krijgt de geest
vertellen is een feest
van het levende woord

voor wie nooit leest
vertel het voort!”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *