Sommige kunstenaars zijn letterlijk stapelgek. Dat wil zeggen: ze zijn gek op stapelen. Het aantal kunstenaars dat stapelt stapelt zich de laatste jaren op. Er komen er steeds meer aan de top door energiek door te stapelen. Aan inspiratie nooit gebrek. Als ze het even niet meer weten dan bestellen ze gewoon minimaal duizend stuks – van om het even wat – en ze beginnen te stapelen. De hele handel inpakken kan natuurlijk ook nog, maar dat is weer een andere stroming. Het publiek laat zich niet zo makkelijk inpakken, het gaat tegenwoordig liever uit haar dak met stapelkunst. Vaak draalt het publiek verweesd rond de enorme stapel van het een of ander met een blik van: ‘het moet toch niet gekker worden’.
Initiator van de stapelgekte is waarschijnlijk kunstpaus Andy Warhol geweest. Die begon nietszeggende beelden op te stapelen met het conceptuele concept: als 1 beeld niets zegt, dan zeggen 100 dezelfde beelden heel vaak niets, waarmee de aandacht wordt vastgehouden. De macht van het getal lijkt hier veelzeggend omdat het de aandacht trekt en vast houdt. Dat de aandacht wellicht verstandsverbijstering is rekent de kunstpaus ook goed.
Het hele verschijnsel lijkt op iemand die aan het woord blijft om aan het woord te blijven ook al heeft de spreker niets te melden.
Ik heb het soupblik van Campbell eerlijk gezegd nooit een kunstblik waardig geacht. Het hier te noemen is eigenlijk al te veel eer. Na een stapelervaring kun je het beste even een lange kunstpauze inlassen.

Photo©JelleTouw2019

Je voelde je van binnen altijd vrij en neutraal ten aanzien van het B.G.C (binair geslachtelijk classificatiesysteem)
Tenminste van binnen, daar voelde je je zowel mannelijk als vrouwelijk in gelijke mate, tegelijkertijd voelde het noch mannelijk noch vrouwelijk. Je had graag als man een jurk gedragen en een bh of als vrouw graag de broek aan en een stropdas. Liefst had je natuurlijk alle geslachtelijke kenmerken gehad, waarom niet als het zou kunnen? Tegelijkertijd maakte het je niets uit, nogmaals van binnen… Buiten heerste een ander verhaal.
Van de buitenwereld moest je de keuze maken, kleur bekennen, te koop lopen, intimiteiten openbaar maken.
Van binnen was daaraan geen enkele noodzaak of behoefte. Waarom kiezen en vernauwen tot een fragment als je ook dit, ook dat, ook zus en ook zo kon zijn?
Vervolgens moest je je er naar gaan gedragen, in de kudde ‘soortgenoten’ mee hobbelen en soortgebonden gedrag vertonen. Een dom circusnummer zonder dompteur.
Rolvastheid was een vereiste anders werd je verstoten als vreemde eend of zwart schaap. Waarom kiezen tussen eend of schaap?
Over sexualiteit gaan we het hier niet eens hebben, omdat dit een intimiteit betreft die niemand iets aangaat.
Waarmee de onschatbare waarde ervan is gewaarborgd.
De vrijheid om niemand te moeten zijn wordt niet opgemerkt in het gendergesprek. Daarmee wordt ook de mogelijke vrijheid om alles te mogen zijn niet gezien.

De kunsttempel stelt zich ten toon als een kunststukje van klassieke verhoudingen, met als voornaamste bouwmateriaal ruimte, ruimte die er altijd al geweest is…
De kunst binnen de tempel zelf lijkt soms kunstmatig, af en toe heel kunstig, vaak kunstzinnig, of van ‘echte’ kunststof. Je weet in het beste geval niet wat je ziet, welke vreemdheid stelt dit nu weer voor? Een hoog raarheidsgehalte.

De meest zeldzame beleving ontstaat wanneer het begrip kunst zelf wordt overstegen, dat vergeten wordt dat er geen criteria voor bestaan, geen keurmerk. Dat geen kenmerk het enige kenmerk is van het wezenlijke.

In de brochure lees je dat kunst vaak iets anders wil zijn om ‘het gewone’ weer als nieuw te kunnen ervaren en ‘hoe het kunstwerk zich verhoudt tot de ruimte’. De echo van dit machteloos grijpen naar houvast klinkt nog lang na.

Een kunstwerk verhoudt zich niet tot de ruimte, het verzuipt erin. Ruimte is van nature buiten proportie, elke verhouding is zoek, elk ‘ding’ hoe groot of hoe kunstig ook verdwijnt erin. Het ‘ding’ valt in het niet.
De val in het ‘Niet’ is de directe ervaring van totale ruimte.
Dit overkomt ook de bezoeker als ding. In de val valt ‘hij’ samen met ruimte. Kunst blijkt dan een mystiek ruimtevaartproject.

Wie is hier de baas?
Diegene die bepaalt wie de baas is.
Wie heeft dan bepaald dat die diegene dat mag bepalen?
Iemand die de bepalingen bepaalt?
Hoezo bepaal jij dat, ben jij soms de baas?
Nee, jij bent de baas!
Wie ben jij om te bepalen dat ik de baas ben?
Niemand, ik zeg alleen dat jij de baas mag spelen.
Oh, dus jij speelt dat jij de baas bent die bepaalt dat ik de baas mag spelen?
Ja, natuurlijk, het is toch een spel?!
Ok, dan mag jij nu de baas spelen!
Nee, speel jij maar de baas!
Nee, jij….wacht even, als ik de baas mag spelen dan moet jij doen wat ik bepaal.
Dat klopt, ik moet doen alsof, het blijft een spel.
Nee, maar dan is het niet echt, als je doet alsof!
Natuurlijk wel, ik doe echt alsof jij de baas bent.
Hoe kun je nu echt doen alsof?
Je kunt nooit anders doen dan echt alsof als het om het spelen van de baas gaat!
Dus je moet het zo echt mogelijk spelen dat het alsof is.
Natuurlijk, dat is het echte spel.
Dan is het spel ons de baas.
Dan heeft het vrij spel…
Spel dat ons vrij speelt…
Je verbaast mij.
We verbazen elkaar.

‘De aarde is een tuin. Maar wie plantte de eerste planten? Wie of wat kweekte de planten op uit het eerste zaad? Of was de plant er eerder dan het eerste zaad? Waar kwam dat lumineuze idee vandaan om zaad te bedenken en tot plant te laten groeien, van binnenuit? In welke geestestuin groeiden deze ideeën?
Wie of wat plantte deze ideeën? In welke geestesgrond konden deze ideeën wortelen?
Als intelligentie de grond is waar ideeën in ontspruiten…wat zou een idee zijn zonder bewust zijn? Niets, onkenbaar.
Is welke belevingswereld dan ook…los te zien van het bewustzijn daarvan? Leven we dan niet in een tuin van bewust zijn? Bodemloze bestaansgrond…’

Uit: “Mijn leven als plant”
F.Wildesheim

De kunstenaar verzamelt schaduwen.
Hij neemt foto’s van objecten die hun messcherpe schaduwen werpen op een vloer,
muur of plafond. De schaduwen snijdt hij uit. De rest gooit hij weg.
Alle museumzalen zijn bedekt met schaduwen van ontbrekende voorwerpen.
De schaduwen zijn zo geplaatst dat er één lichtbron lijkt te zijn,
die er dus niet is, pure schijn. Zo lijken alle schaduwen vanuit deze ene bron geworpen
op vloeren, muren en plafonds. Het mooiste is als je zelf op deze centrale lichtplek gaat staan. Je lijkt dan zelf de lichtbron te zijn en alle schaduwen kloppen vanuit dit perspectief. Ga je vervolgens lopen dan vervormen de schaduwen zich.
Soms denk je even de afwezige voorwerpen echt te zien.
Een schitterende tentoonstelling.
Helaas is dit stukje eveneens slechts een schaduw,
maar u heeft het toch maar mooi voor uw geestesoog gezien.

Ze hadden er nog net ééntje weten te vangen in het wild, een juveniel mannetje van de vrijwel uitgestorven soort, nog ongeciviliseerd. Door pretparken en bedrijventerreinen waren de laatste exemplaren uit hun biotopen verjaagd en naar de voorsteden verdreven, waar ze de voortuintjes hadden kaalgevreten. Het merendeel van de populatie bezweek aan een succesvol insectenbestrijdingsmiddel. Het enige mannetje werd in verzekerde bewaring gesteld in het primatencomplex,compleet met bank, schemerlamp en televisie. De eerste week weigerde hij nog te eten, daarna gaf hij zich over aan het kunstmatige zoölogisch regime, veel sla en geen leesvoer…
Het hoofd Conservatie van de Zoo belde meteen zijn Europese collega’s af, of ze niet nog een geslachtsrijp vrouwtje hadden om deze unieke soort te kunnen conserveren. Tiergarten Berlin had toevallig net een adolescent wijfjesexemplaar in hechtenis genomen. Ze was wildplassend langs de autobahn opgepikt door de Zoopo’s (Zoölogischen Polizei) die beleidsmatig alle ‘naturfremdgänger’ uit het openbaar domein wegplukte en in diergaardes detineerde om de staatscollectie aan te vullen. Een deal was snel rond. Bij een grote worp zouden beide vestigingen publicitair kunnen profiteren van het jonge leven. Een dergelijke marketingstunt scoorde altijd hoge bezoekersaantallen. Het vrouwtje kwam over uit Berlijn, eerst voor een weekendje. Echter, de soortgenoten moesten elkaar niet. Hij begon meteen met de Jugendstil schemerlamp te slaan en in het 3D-beeldscherm te bijten, zij krabte de knopen uit de gecapitoneerde Chesterfieldbank. Dit werd angstvallig buiten de media gehouden om het beeld van de romance niet te verstoren. Het mannetje werd met de pijltjesbuks verdoofd. Zijn zaad werd geoogst voor kunstmatige inseminatie. Een ruime worp werd kundig ontworpen in het Fertility Lab. De bevalling werd op camera geregistreerd en live uitgezonden op tv. “Nooit eerder vertoond in gevangenschap” ,kopte de Berliner Allgemeine, zelfs met ReuzenPanda’s was dit nog nooit gelukt. De 4 zuigelingen waren allen meisjes. De volksmond doopte hen tot: ‘De Vier Gezusters’ naar het gelijknamig zoogdierdrama van Tsjechov.

Plantenweeshuis ‘de Muurbloem’.
De wezenvader fietst dauwvroeg langs de vuilnishopen van de slaapstad. In de hoop plantaardigen te kunnen redden van de verdorstingsdood,kamerexemplaren, tuinpotwezen en uitgeprocedeerde balkonbakplanten.
Hangbakjongeren, volgens de weesvader, want planten verjongen zich permanent als ze een kans krijgen. Na een rondje is de bakfiets vol met zieltogende groenlingen, verdord knisperen hun bruine blaadjes in de wind.
In het weeshuis snoeit vader dode ledematen, geeft wortels verse aarde
en water uit de sloot. Waarom begon vader dit weeshuis? “Puur uit eigenbelang” ,was zijn antwoord.
‘Ich bin ein Chlorophyl’ staat op zijn schutting gekalkt.

De eerste prelude in Cis mineur van Sergei Rachmaninoff komt volgens de overlevering voort uit een indringende droom die de jonge componist had. Het stuk is kapotgespeeld sinds het bestaat en exemplarisch voor Russische melancholie, met een aan waanzin grenzende heftigheid van het snelle, agitato, middendeel. De melodramatiek laat geen ruimte voor relativering als het stuk afsluit met een luide versie van dezelfde inleiding, als beierende klokken. Nu de droom.
De dromer loopt door een eindeloos lange duistere zuilengalerij tot hij bij een altaar aankomt waar een doodskist op ligt. Hij kijkt onder de deksel en ziet zichzelf daar liggen. Existentiëel gezien is dit in wezen heel grappige droom, want als
Sergei daar werkelijk ligt…wie is dan degene die in de kist kijkt?
Als Sergei degene is die onder de deksel kijkt…wie of wat is dan degene die in de kist ligt? De eenzame dromer lijkt getuige van zijn eigen dood, hetgeen vertelt dat er niemand dood is, hij is samen met zichzelf.
Rachmaninoff zal hier waarschijnlijk de humor niet van ingezien hebben, het zou namelijk de hele dramatische lading hebben ontkracht. Wat het weer extra grappig maakt? Dit verhaal is wellicht ook exemplarisch voor de onnauwkeurigheid waarmee men waarneemt en automatisch interpreteert, zonder echt te onderzoeken.
Ik had het verhaal tot voor kort nooit gehoord, dus ik heb dit dus ook nooit in de muziek zelf gehoord. Voor mij was het neutraal, wel mysterieus en meeslepend.
Nu kan ik er niet meer naar luisteren zonder een inwendig brede grijns.
Elk verhaal kan op muziek geprojecteerd worden, maar waarom zou je?
Een componist mag nooit zijn bron vrijgeven, het voegt niets toe.