Rach

De eerste prelude in Cis mineur van Sergei Rachmaninoff komt volgens de overlevering voort uit een indringende droom die de jonge componist had. Het stuk is kapotgespeeld sinds het bestaat en exemplarisch voor Russische melancholie, met een aan waanzin grenzende heftigheid van het snelle, agitato, middendeel. De melodramatiek laat geen ruimte voor relativering als het stuk afsluit met een luide versie van dezelfde inleiding, als beierende klokken. Nu de droom.
De dromer loopt door een eindeloos lange duistere zuilengalerij tot hij bij een altaar aankomt waar een doodskist op ligt. Hij kijkt onder de deksel en ziet zichzelf daar liggen. Existentiëel gezien is dit in wezen heel grappige droom, want als
Sergei daar werkelijk ligt…wie is dan degene die in de kist kijkt?
Als Sergei degene is die onder de deksel kijkt…wie of wat is dan degene die in de kist ligt? De eenzame dromer lijkt getuige van zijn eigen dood, hetgeen vertelt dat er niemand dood is, hij is samen met zichzelf.
Rachmaninoff zal hier waarschijnlijk de humor niet van ingezien hebben, het zou namelijk de hele dramatische lading hebben ontkracht. Wat het weer extra grappig maakt? Dit verhaal is wellicht ook exemplarisch voor de onnauwkeurigheid waarmee men waarneemt en automatisch interpreteert, zonder echt te onderzoeken.
Ik had het verhaal tot voor kort nooit gehoord, dus ik heb dit dus ook nooit in de muziek zelf gehoord. Voor mij was het neutraal, wel mysterieus en meeslepend.
Nu kan ik er niet meer naar luisteren zonder een inwendig brede grijns.
Elk verhaal kan op muziek geprojecteerd worden, maar waarom zou je?
Een componist mag nooit zijn bron vrijgeven, het voegt niets toe.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *